Tháp Rùa, ngọn tháp nhỏ nằm trên đảo Rùa giữa lòng Hồ Gươm, từ lâu đã trở thành một biểu tượng đặc trưng của Hà Nội. Không chỉ mang vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc, Tháp Rùa còn gắn liền với những giá trị lịch sử, văn hóa và tâm linh sâu sắc, là điểm đến không thể bỏ qua của du khách khi đến với Thủ đô.
Tháp Rùa nằm trên một gò đất nhỏ giữa Hồ Gươm, tạo nên một cảnh quan “có một không hai”. Hồ Gươm, với diện tích khoảng 12ha, nằm ở trung tâm Hà Nội, được bao quanh bởi những con phố cổ kính và những công trình kiến trúc hiện đại. Sự xuất hiện của Tháp Rùa giữa mặt hồ càng làm tăng thêm vẻ đẹp thơ mộng và huyền ảo cho không gian nơi đây.
Kiến trúc độc đáo, là sự kết hợp hài hòa giữa phong cách Pháp và Việt Nam ở tháp. Tháp có ba tầng, mỗi tầng nhỏ dần lên trên, tạo hình khối tháp vững chãi nhưng vẫn thanh thoát. Mái của Tháp Rùa được thiết kế theo kiểu mái cong truyền thống của kiến trúc Việt Nam, tạo nên vẻ đẹp cổ kính, đậm đà bản sắc dân tộc. Các chi tiết trang trí trên thân tháp cũng được chạm khắc tinh xảo, thể hiện sự tài hoa của những người thợ xưa.
Không chỉ là một công trình kiến trúc đẹp mà Tháp Rùa còn là một chứng nhân lịch sử của Hà Nội. Tháp được xây dựng vào cuối thế kỷ 19, trên nền một ngôi đền cổ. Ban đầu, tháp có tên là tháp Bà Rùa, gắn liền với một câu chuyện lịch sử. Sau này, tháp được đổi tên thành Tháp Rùa, và cái tên này đã trở nên quen thuộc, gắn liền với hình ảnh Hồ Gươm.
Tháp Rùa còn gắn liền với truyền thuyết về vua Lê Lợi và Rùa Thần. Theo truyền thuyết, vào thế kỷ 15, vua Lê Lợi đã được Rùa Thần trao cho một thanh gươm thần để đánh đuổi quân Minh xâm lược. Sau khi chiến thắng, trên đường trở về, khi đi qua Hồ Gươm, vua Lê Lợi đã trả gươm cho Rùa Thần. Sự tích này đã trở thành một phần không thể thiếu trong tâm thức của người Việt Nam, và Hồ Gươm từ đó cũng được gọi là Hồ Hoàn Kiếm (Hồ Trả Gươm).
Tháp Rùa, với vị trí của mình trên Hồ Gươm, đã trở thành một biểu tượng của truyền thuyết này. Hình ảnh Tháp Rùa thường xuất hiện trong các tác phẩm văn học, nghệ thuật, và trong tâm trí của mỗi người dân Việt Nam như một biểu tượng của lòng yêu nước, tinh thần chiến đấu và khát vọng hòa bình. Tháp Rùa mang một vẻ đẹp riêng vào mỗi thời điểm khác nhau trong ngày. Vào buổi sáng sớm, khi sương còn giăng trên mặt hồ, Tháp Rùa hiện lên mờ ảo, tạo nên một khung cảnh tĩnh lặng. Khi ánh nắng ban mai chiếu rọi, Tháp Rùa bừng lên rực rỡ, soi bóng xuống mặt hồ xanh biếc, tạo nên một bức tranh tuyệt đẹp. Vào buổi chiều tà, Tháp Rùa chìm trong ánh hoàng hôn, mang một vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính. Và khi đêm xuống, Tháp Rùa được chiếu sáng lung linh, trở thành một điểm nhấn nổi bật giữa không gian yên tĩnh của Hồ Gươm.
Tháp Rùa – Biểu tượng của thành phố Hà Nội trong buổi sáng sớm. (Hình ảnh: Sưu tầm)
Tháp Rùa không chỉ là một công trình kiến trúc, một di tích lịch sử, mà còn là một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của người Hà Nội. Tháp Rùa là nơi người dân tìm đến để ngắm cảnh, thư giãn, tản bộ. Tháp Rùa là nơi diễn ra những hoạt động văn hóa, lễ hội của thành phố. Tháp Rùa cũng là nơi những người con xa quê hướng về, như một biểu tượng của quê hương, của Hà Nội.
Hình ảnh Tháp Rùa đã trở nên quen thuộc, gần gũi trong tâm trí của mỗi người Hà Nội. Tháp Rùa xuất hiện trong những câu chuyện kể, trong những bài thơ, trong những bức tranh, và trong cả những giấc mơ. Tháp Rùa là một phần của Hà Nội, là một phần của lịch sử, văn hóa và con người Hà Nội.
